Otojen Aşı

Otojen Aşı

• Aşılama, hayvan hastalıklarının önlenmesinde, hayvan sağlığı ve refahının artırılmasında/iyileştirilmesinde en etkili araçlardan biridir. Aynı zamanda güvenli gıda tedariki sağlanması ve hayvanlardan insanlara bulaşan enfeksiyöz hastalıkların önlenmesi ile halk sağlığı üzerine de bir etkiye sahiptir. Ayrıca aşılama, hayvanlarda antibiyotik kullanımı azaltarak antimikrobiyal direnç ile mücadeleye katkıda bulunmaktadır.
• Aşılar sayesinde hayvansal üretimde büyük kayıplara neden olan hastalıklar elimine edilmiş, intensif hayvan üretimi mümkün kılınmıştır. Kayıpların azaltılması için ihtiyaç duyulan miktarlarda aşıların zamanında teminini sağlayabilmek için son yıllarda ulusal ve uluslararası kuruluşlar öncelikli eylem planları yapmaktadır.
• Ticari bir aşı geliştirilip satışa sunulma süreci normal şartlarda 5-10 yıl kadardır. Otojen aşılar (otovaksinler) çabuk üretimleri ile yeni hastalıklara ve ruhsatlı aşısı bulunmayan, ihbarı mecburi olmayan hastalıklara karşı veteriner hekimlikte tamamlayıcı bir araçtır.
• Otojen aşılar sürü spesifik etkenleri içeren özel yapım inaktif bakteriyel ve viral aşılardır.
• Bazı bakteriyel ve viral etkenlerin farklı alt tiplerinin bulunması, bu alt tiplerin ülkeler veya bölgelere göre dağılımının farklılık göstermesi, bazı hastalıkların birden fazla etken tarafından oluşturulması ya da zaman ve maliyetin talebi karşılamaya uygun olmaması gibi nedenler bir kısım hastalıklara karşı ticari bir aşı geliştirilememesine neden olmaktadır.
• Otojen aşı kullanımı tüm dünyada giderek yaygınlaşmakta olup üretimi ve kullanımı ile ilgili yasal düzenlemeler oluşturulmaktadır. Ülkemizde otojen aşıların üretimi 24.12.2011 tarihli ve 28152 sayılı Resmi Gazete ile değişiklikleri içeren 11.01.2013 tarihli ve 28525 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ‘Veteriner Tıbbi Ürünler Hakkında Yönetmelik’ ile yasal olarak düzenlenmiştir.
• Otojen aşı üretimi yakın zamana kadar Avrupa Birliği ülkelerinin her birinde farklı ulusal mevzuatlarla düzenlenirken, 2022 yılında yürürlüğe giren ‘Regulation (EU) 2019/6’ sayılı yasa ile ortak bir düzenleme kabul edilmiştir.
• Ülkemizde yasal olarak otojen aşıların Bakanlık tarafından ruhsatlı özel veya kamu veteriner teşhis laboratuvarlarında veya üreticisine ait laboratuvarlarda kültürü gerçekleştirilen mikroorganizmalardan hazırlanmasına, üretimlerinin de ülkemizde bulunan ruhsatlı veteriner tıbbi ürün üretim tesislerinde yapılmasına izin verilmektedir. Aynı hayvan türünde aynı endikasyona yönelik, aynı antijenik yapıdaki etkenler ile hazırlanmış ruhsatlı bir aşı mevcut ise otojen aşı üretimine izin verilmez.
• Otojen aşılar ‘Bir epidemiyolojik birimdeki bir hayvan veya hayvanlardan elde edilen patojen veya antijenlerden üretilen, aynı epidemiyolojik birimdeki hayvan veya hayvanların korunma/tedavisi için veya kanıtlanmış epidemiyolojik bağlantısı bulunan bir ünitedeki hayvan veya hayvanların korunma/tedavisi için kullanılan inaktif immünolojik veteriner tıbbi ürünler’ olarak tanımlanmaktadır (Regulation (EU) 2019/6, Article 2. Scope 3).
• Otojen aşı üretiminin ilk aşamasını bakteri suşlarının uygun şekilde seçimi oluşturur ve otojen aşının kalitesi, güvenliği, aynı zamanda istenilen etkinliğinin sağlanması bakımından çok büyük önem taşır. Bu amaçla doğru izolasyon, identifikasyon ve tiplendirme yöntemlerinin kullanılması çok önemli olup bu işlemlerin bu konularda yetkin uzman ve altyapıya sahip, ruhsatlı laboratuvarlarda yapılması gerekir.
• Otojen aşılar usulüne uygun olarak dikkatli bir şekilde hazırlanırsa oldukça etkili olabilir. Çünkü bir sürüde problem oluşturan patojenlere ait, koruma için gerekli tüm antijenleri içerir. Sürü spesifik otojen aşılar mastitis, papillomatosis, solunum problemleri vd. hastalıkların kontrolünde kullanılmaktadır.
• Laboratuvarımız bakterilerin izolasyon, identifikasyon ve moleküler tiplendirilmesi için yetkin uzman personel ve alt yapıya sahip olup, işletmeler tarafından talep edildiğinde izole ve identifiye edilen bakteri kültürleri ruhsatlı aşı üretim tesislerine gönderilerek otojen aşı üretimi sağlanmaktadır.